گفت و گو استیو اینسکیپ با تریتا پارسی در مورد فهرست تقاضاهای پومپئو از ایران

مایک پمپئو، وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا، این هفته یک فهرست تند و تیز را که دربردارندهٔ خواست‌های کشورش از ایران بود، ارائه کرد. استیو اینسکیپ در این مورد با تریتا پارسی از شورای ملی ایرانیان آمریکا، گفت‌وگو کرده است. 

استیو اینسکیپ، مجری: وزیر خارجه، مایک پمپئو، می‌گوید که او واقعاً چیز زیادی از ایران نمی‌خواهد. پس از آن‌که پرزیدنت ترامپ، ایالات متحده را از توافق اتمی خارج کرد، پمپئو این هفته ۱۲ درخواست را ارائه کرد که از پایان‌دادن به فعالیت اتمی تا قطع حمایت از گروه حزب‌الله [لبنان] را در بر می‌گیرد. 

صدای مایک پمپئو از آرشیو:
این‌ها درخواست‌های ساده‌ای هستند که رژیم ایران می‌تواند به راحتی اجرا کند و این می‌تواند به طور چشم‌گیری به نفع مردم ایران باشد. 

اینسکیپ: اما این تنها دیدگاه در برابر خواسته‌های آمریکا نیست. تریتا پارسی آن‌ها را نسخه‌ای برای مقابله یا حتی جنگ می‌بیند. او رئیس شورای ملی ایرانیان آمریکا (نایاک) است و یکی از حامیان توافق اتمی قدیمی به شمار می‌رود. او در استودیوی ما حضور دارد. بار دیگر به این برنامه خوش‌ آمدید، آقا!

تریتا پارسی: از دعوت شما بسیار ممنونم.

اینسکیپ: چرا این درخواست‌ها از ایران مطرح نشود؟ چرا به آن‌ها گفته نشود که فعالیت اتمی یا حمایت‌شان را از حماس قطع کنند؟ به‌یقین شما حامی گروه‌های تروریستی نیستید.

پارسی: قطعاً خیر!‌ اما این موضوعی است که ما ۲۰ سال برای آن تلاش کرده‌ایم. برای مثال، تقاضای توقف کامل غنی‌سازی چیزی بود که ایالات متحده برای مدتی طولانی روی آن پافشاری می‌کرد و روند پیشرفت کار ثابت کرد که این تقاضا مطلقاً راه به هیچ جا نبرد. در واقع، در سال ۲۰۰۳، ایرانی‌ها حدود ۱۵۰ سانتریفیوژ داشتند. آن‌ها به دولت بوش پیشنهاد دادند که یک مذاکرهٔ باز داشته باشند. جان بولتون در آن دولت بود.

اینسکیپ: این‌ها ابزار غنی‌سازی اورانیوم هستند، بله.

پارسی: بله! دولت بوش این پیشنهاد را رد کرد و از هرگونه مذاکره سر باز زد. در زمانی که بوش کاخ سفید را ترک می‌کرد، ایرانی‌ها هشت هزار سانتریفیوژ داشتند. 

اینسکیپ: یعنی آن‌ها به طور قابل توجهی فعالیت اتمی‌شان را گسترش دادند…

پارسی: دقیقاً.

اینسکیپ: و به جای آن…

پارسی: در آن زمان، ما وقت را صرف تقاضاهایی کردیم که واقع‌بینانه نبودند و کاملاً دور از دسترس محسوب می‌شدند. این به ایرانی‌ها زمان بیشتری داد تا به توسعهٔ برنامهٔ اتمی خود بپردازند.

اینسکیپ: در شرایط فعلی، شما یک روز قبل گفته‌اید که این می‌تواند به یک جنگ منتهی شود. ما فرصتی داریم که از یک مقام ارشد وزارت خارجه در این مورد سوال کنیم. نام او برایان هوک است. او دیروز در این برنامه حضور داشت و ما پرسش‌هایی را با او مطرح کردیم در این باره که آیا شخص رئیس‌جمهوری آمریکا به دنبال رویارویی یا جنگ است؟ به پاسخ‌های او گوش کنیم.

صدای برایان هوک از آرشیو:
آن‌چه ما به دنبالش هستیم، تغییر در سیاست‌های حکومت ایران است. من فکر می‌کنم اظهاراتی مانند این، غلو شده و اغراق‌آمیزند. ما در گذشته شاهد بودیم که جامعهٔ بین‌الملل گرد هم آمدند و بر رژیم ایران فشار آوردند؛ همین موضوع باعث شد تا ایران به میز مذاکره بیاید. 

اینسکیپ: این چیزی است که هوک می‌گوید و در تلاش است که بار دیگر آن را انجام دهد. یعنی اروپایی‌ها را با خود همراه کند و تحریم‌ها را علیه ایران افزایش دهد تا رفتار حکومت این کشور را به‌ طور ملموس تغییر دهد.

پارسی: این‌جا یک عدم درک عمیق وجود دارد میان آن‌چه واقعاً به توافق اتمی انجامید و آن‌چه به‌راستی باعث آغاز مذاکرات شد. من در کتابم با جزئیات شرح داده‌ام. داستان پشت صحنه نشان می‌دهد که بله! ایالات متحده تحریم‌های خردکننده‌ای را به ایران تحمیل کرد که به اقتصاد این کشور آسیب جدی رساند، اما ایرانی‌ها نیز بیکار ننشستند. به موازات آن، به طور جدی در برنامه اتمی‌شان پیش رفتند و مسابقه‌ای آغاز شد که در یک سوی آن ایرانی‌ها تلاش می‌کردند تا خود را به عنوان عمل انجام‌شده و واقعیتِ موجودِ اتمی بشناسانند و از دیگر سو، ایالات متحده تلاش می‌کرد تا کمر اقتصاد ایران را بشکند. در اوایل سال ۲۰۱۳ رئیس‌جمهوری [آمریکا] دریافت که ایرانی‌ها در آن مسابقه از آمریکا پیشی گرفته‌اند.

اینسکیپ: منظورتان پرزیدنت اوباما است؟

پارسی: [بله] پرزیدنت اوباما. او دریافت که اگر برخی موارد تغییر نکنند، ایالات متحده به زودی با دو گزینه روبه‌رو می‌شود: یا باید ایران را به عنوان قدرت اتمی بپذیرد یا به جنگ آن برود.

اینسکیپ: شما می‌گویید که این پیشتر آزمایش شده، تحریم‌ها به سرعت جواب نداده است و بنابراین یک توافق انجام شد.

پارسی: دقیقاً! و این باعث شد که پرزیدنت [اوباما] در مذاکرات پنهانی در عمان، به میز بازگردد و یک متغیر اصلی را در مذاکرات تغییر دهد. آن متغیر، پذیرش غنی‌سازی بود. تازه، پرزیدنت اوباما بود که به‌راستی یک ائتلاف گسترده را برای تحریم‌ها با خود داشت؛ نه پرزیدنت ترامپ. پس این فکر که ما می‌توانیم دوباره فشار را ایجاد کنیم و اگر فشار را بیشتر نگه می‌داشتیم، ایرانی‌ها تسلیم می‌شدند [درست نیست و] واقعیت این است که اگر پرزیدنت [اوباما] آن توافق را در همان زمان انجام نمی‌داد، به احتمال زیاد شرایط به یک جنگ ختم می‌شد یا ما توانایی گریز هسته‌ای فوری را در برابرمان داشتیم.

اینسکیپ: آقای پارسی!‌ شما به کتاب‌تان اشاره کردید. نام این کتاب Losing An Enemy (از دست دادن یک دشمن) است که کلیاتی را از کار طولانی‌مدت شما بر روی این توافق اتمی یا در مسیر دست‌یابی به آن، شرح می‌دهد. شما مدتی طولانی بر روی روابط بهتر با ایران کار کرده‌اید. قاعدتاً شما در این شرایط که پرزیدنت ترامپ سیاست خارجی آمریکا را به مسیری بسیار متفاوت می‌کشاند، شخصاً آزارنده باشد. 

پارسی: من به این موضوع به‌طور شخصی نگاه نمی‌کنم اما بی‌نهایت نگرانم. ما به‌واقع یک پیروزی برای دیپلماسی داشتیم؛ فرصتی داشتیم که به برخی از مشکلات مورد اشاره برایان هوک بپردازیم و آن‌ها را رفع کنیم. به جای آن، پرزیدنت [ترامپ] پیروزی دیپلماسی را به یک بحران از نوع خود تبدیل کرد.

اینسکیپ: اگر شما می‌توانستید با توجه به آنچه رئیس‌جمهور [ترامپ] انجام داده است، اکنون یک جمله برای توصیه به او بگویید، آن جمله چه می‌بود؟

پارسی: اگر شما دیپلماسی می‌خواهید، باید آن را به طور اصیل دنبال کنید، نه به عنوان دستاویزی برای جنگ.

اینسکیپ: تریتا پارسی! از حضور شما ممنونم. واقعاً قدردانی می‌کنم.

پارسی: سپاس از شما.

مصاحبه کامل در انگلیسی